zondag 31 januari 2016

Kunnen bomen geluidsoverlast verminderen?

Een ernstige vorm van milieuschade is het gevolg van geluidsoverlast, vooral in gebieden waar veel mensen bij elkaar wonen en werken. In de steden, dus. Hier lijdt gemiddeld meer dan 60% van de bewoners door overmatig lawaai. In steden wonen is als gokken met je leven. Lawaai in de woonomgeving heeft een grote, negatieve invloed op de levenskwaliteit en gezondheid van mensen. Uit wetenschappelijk onderzoek in verschillende landen is duidelijk naar voren gekomen, dat geluidsoverlast zowel psychische als fysieke klachten veroorzaakt. Belangrijkste bron van die ellende: Verkeerslawaai.

Geluidswal van natuurlijke materialen (foto: wilgentenenschuttingen.com)
Waardoor ontstaat verkeerslawaai en wat kun je ertegen doen?
De belangrijkste oorzaken van verkeerslawaai zijn de technische toestand van de voertuigen, de verkeersdichtheid en de snelheid waarmee gereden wordt. Bovendien speelt de verhouding personenverkeer - vrachtverkeer een grote rol. Het zal je niet verbazen, dat vrachtwagens met hun zware diesels nogal wat geluid produceren.

Langdurige belasting aan 65 dB of hoger leidt tot gehoorschade, slaapstoringen en schade aan hart en bloedvaten.

Het is dus zaak om de geluidslast tot onder die 65 dB te dempen. Daarvoor worden doorgaans bouwkundige maatregelen getroffen. Denk aan geluidswallen en -wanden. Het effect van zulke constructies ligt tussen 20 en 40 dB. Wat voegen bomen daar nog aan toe?

Geluidsdemping door bomen

Specialisten hebben de demping capaciteit van individuele bomen en lanen gemeten en de conclusie is, dat het effect zeer gering is. Kale loofbomen in de winter voegen al helemaal niets toe. Naaldbomen hebben hier iets groter effect, zeker omdat het ook 's winters werkt.
Uit een test van de Universiteit Koblenz bleek dat een 25 - 30 meter brede houtwal in de buurt komt van het effect van een betonnen geluidswand. Zo'n houtwal moet dan wel uit meerdere soorten bomen en struiken van verschillende hoogte bestaan. Zo'n houtwal heeft daarnaast ook belangrijke ecologische waarden, niet op de laatste plaats als broedplaats voor biodiversiteit.

Onderzoek toont aan dat een 25 - 30 meter brede houtwal in de buurt komt van het effect van een betonnen geluidswand.

Daarmee is beplanting als geluidswering niet meteen afgeschreven. Als aanvulling op bouwkundige ingrepen kan beplanting galm tegengaan en haalt het de hoge tonen eruit.. Geluid dat een harde wand treft wordt grotendeels teruggekaatst. De echo die hierdoor ontstaat is hinderlijk. Het zachte oppervlak van beplanting absorbeert die galm. Vergelijkbaar met meubels en gordijnen en een kamer.
Bomen met een grote kroon kunnen in het gunstigste geval de geluidsdruk met 8 dB verminderen.

Bijkomend effect is, dat beplanten van een geluidswal of -wand de constructie aan het zicht onttrekt. Daarmee heeft het groen een meer decoratieve functie. Dat is belangrijk, omdat een groene omgeving mensen op hun gemak stelt, stress reduceert. Het resterende geluid wordt zodoende als minder hinderlijk ervaren. Bovendien zal ons brein geluid als minder hinderlijk ervaren is de bron aan het zicht onttrokken is: een psychologische bijwerking van groen.

Hoe remmen bomen de wind?

Doorgaans wordt de remmende werking van bomen onderschat. Tussen gebouwen in de steden wil de wind nog wel eens als in een tunnel waaien. Bomen, als lanen of groepen aangeplant, zijn in staat die wind af te remmen. Naast het afremmen van de windsnelheid, verminderen de bomen ook turbulenties, waardoor het aangename microklimaat rondom bomen bevorderd wordt. Door het dempen van de windsnelheid en turbulenties zijn bomen ook beter in staat fijnstof te filteren.

Belangrijk daarbij is, dat beplanting in lagen is opgebouwd. De groene kronen vormen dan vanaf de bodem tot de top een barrière, waar de wind overheen wordt gevoerd. Achter de beplanting ontstaat zodoende een luwte, waarin het door groen veroorzaakte microklimaat niet verstoord wordt. Zo kan het in de zomer koeler en in de winter milder zijn. Naast een direct effect op de gezondheid van mensen, heeft dit ook energiebesparing tot gevolg. 

Bovendien zorgt zo'n opstelling van bomen en bijvoorbeeld gevelbeplanting, voor een effectieve filtering van fijnstof. Dit effect is het grootst als de doorstroming van de wind tot 50-70% wordt teruggebracht. Dit effect hang dan ook sterk af van de boomsoort. Zo zullen naaldbomen een duidelijk beter effect vertonen dan bijvoorbeeld platanen. 

In dit licht is de soortensamenstelling en plaatsing van de bomen duidelijk verschillend, afhankelijk van windstroombeïnvloeding of filtering van verontreiniging. Bij filtering is de poreusheid van het bladerdek belangrijk. Bij sturing van windstromen gaat het om de geslotenheid van het bladerdek, die als een barrière werkt. 

In beide toepassingsgebieden is het effect op lawaaidemping gering. Alleen het absorberen van galm en hoge tonen zorgt ervoor, dat lawaaihinder enigszins draagbaar is. Voor echte reductie van het geluidsniveau zijn bouwkundige ingrepen noodzakelijk, die vervolgens met groen worden aangekleed. Dat maakt zo'n saaie zandheuvel of betonnen muur nog enigszins verteerbaar. 
Door het groen ziet het er aangenaam uit, en zo hoort het.

Deze blog is een voortzetting van het boek Duurzaam groen en welzijn  Gratis voor donateurs van Stichting Groen Weert. (www.groenweert.nl).
Door rechtsboven je e-mail adres in te vullen ontvang je bij iedere nieuwe publicatie een notificatie.
Deel dit bericht met je netwerk via onderstaande buttons.

vrijdag 29 januari 2016

Hoe bomen het microklimaat regelen

Door zijn kroon en de vorm van de bladeren kan een boom het klimaat in zijn directe omgeving beïnvloeden. Dit speelt een belangrijke rol bij het klimaat in de stad. Er ontstaat een energie balans, die voor verkoeling zorgt. Zo zal 60% van de zonne-energie die op de bladeren valt door de boom worden gebruikt voor verdamping van water. Op warme zomerdagen is dit transpiratie effect duidelijk te merken. Zo konden metingen aantonen dat op twee meter hoogte in een laan de temperatuur 6oC lager was dan in een vergelijkbare straat zonder bomen.


Omdat bladeren slechts 30% van het zonlicht doorlaten, levert ook de schaduw onder bomen een grote bijdrage aan deze verkoeling. Temeer, omdat nog eens 8% van de energie terug de ruimte in gereflecteerd wordt. De open bladstructuur staat verticale en horizontale luchtstromen toe, zodat de wind ook nog bijdraagt aan verkoeling van de huid.
Onder een 
parasol op het terras worden die luchtstromen juist tegengehouden. Het koelend effect is dus veel kleiner.



Groene daken

Nog los van de schaduw van bomen op daken, heeft dak- en gevelbeplanting een minstens zo groot effect op het stadse klimaat. Tijdens zomerse dagen heersen op de kale dakpannen temperaturen van 60oC en meer. Alleen al door schaduw van bomen kan dat tot 26oC worden teruggebracht.
Daken met begroeiing zorgen door verdamping en reflectie, eveneens voor een aanzienlijk reductie van de temperatuur. Door de hoge temperaturen op (kale) daken te verminderen, wordt tevens in de directe omgeving een aangenaam klimaat geschapen.

Het verlagen van hittestress is niet alleen het gevolg van de lagere temperaturen, maar ook van de verdamping van water. Zo wordt ook de luchtvochtigheid op een aangenaam, gezonder niveau gehouden. Gemiddeld zal een straatboom tussen 50 en 70 liter water op een zomerdag verdampen. In een laan gaat het dan om aanzienlijke hoeveelheden. Een volwassen monumentale, bijvoorbeeld een eik of beuk, zal in z'n eentje al tot 150-300 liter per dag verdampen. Kampioen is de populier, die liefst 1500 slurpt. Wat dit tevens voor de waterhuishouding betekent, zullen we in een volgend artikel behandelen.

Groene vlakten

Zijn we er dan, als we veel bomen in de steden planten? Eigenlijk zijn we dan pas halfweg. Bomen en struiken kunnen overdag voor verkoeling zorgen. Maar als de zon onder gaat, zal de uitstraling juist enigszins worden tegengehouden. Om ook 's nachts voor afkoeling te zorgen is een goede balans tussen bomen en groene vlakten nodig. Bijvoorbeeld in de vorm van gazons en bloembedden. En dan hebben we het niet over het gazon in uw voortuintje, maar over vlakten van één of meer hectaren.  Als vuistregel kun je aanhouden dat een gazon ongeveer het dubbele van zijn eigen oppervlak in de omgeving kan afkoelen. Bij kleinere oppervlakten zal de opgewarmde bebouwing juist een nadelig effect hebben op het klimaat boven het gazon.

Kortom, om iets tegen hittestress in de steden te doen moet de gemeente het groots aanpakken. Met links en rechts een boom en hier en daar een gazonnetje bereik je dat dus niet. Groene oases in de stad moeten altijd minimaal een hectare beslaan. De afstand, met bebouwing, tussen afzonderlijke groene oases moet steeds ongeveer zo groot zijn als de parken zelf. Dit is een ideaalbeeld en misschien in de staande (binnen)steden niet overal haalbaar. Maar met de merkbare klimaatverandering en toenemende hitte stress in de steden is het toch een optie om serieus werk van te maken.
Vergroening van de daken en gevels kan een bijdrage leveren als de bebouwing in de stad te weinig ruimte biedt voor koelte brengende parken. Volgens een proef in Gent blijkt vooral klimop hiervoor zeer geschikt, en niet alleen voor temperatuurbeheersing, maar ook als stoffilter.

Bestel het boek Duurzaam groen en welzijn
Deel dit bericht met je netwerk.

maandag 25 januari 2016

Hoe zorgen bomen voor minder luchtverontreiniging?

Naaldbomen zijn de beste filters voor fijnstof en gassen.
Bomen spelen een belangrijke rol in het beheersen van de luchtkwaliteit. Ze filteren fijnstof en gasvormige verontreinigingen. Toch kun je niet simpelweg stellen dat dit voor alle bomen in gelijke mate geldt. Het is mede afhankelijk van de boomsoort, de opstelling en wijze van onderhoud.

Fijnstof is de verontreiniging die voor onze ademwegen het grootste gevaar vormt. Vooral de heel kleine korrels van 10 micrometer en kleiner. Die kunnen ver in het longweefsel doordringen en in cellen en de bloedbaan doordringen. Zo veroorzaakt fijnstof ook schade aan het hart en de bloedvaten. En het kan mogelijk kanker veroorzaken, net zoals de heel kleine asbest deeltjes dat doen. Ons lichaam heeft geen verweer tegen deze ultra kleine indringers.
Alle reden om fijnstof hoog op de agenda te plaatsen.

Bronnen van fijnstof
Metingen hebben aangetoond dat 25% van het fijnstof wordt veroorzaakt door het verkeer. Het komt uit de uitlaten, het komt van slijtage van banden en remmen. Nog eens 25% komt door het opwaaien en verspreiden van in steden aanwezig stof. De resterende 50% komt van bronnen die verder weg liggen: het verkeer in een andere stad, van de snelweg en de industrie. (Dit zijn cijfers uit 2008, gepubliceerd door het Duitse ministerie voor milieu en natuur.)

NOx
Naast fijnstof zorgen verkeer, industrie, intensieve veehouderij en verwarming van gebouwen voor een cocktail stikstofoxides, ook wel aangeduid als NOx. Dit zijn vluchtige organische verbindingen die onder invloed van zonlicht worden omgezet in ozon. De combinatie van hoge concentraties ozon en fijnstof zijn zeer schadelijk voor de gezondheid. Smog.
Bomen hebben stikstoffen nodig, maar als er teveel in de bodem belandt zorgt dat voor verzuring. Op voedselarme grond kan dit juist een gevaar voor de vitaliteit van bomen opleveren.

Groene filters
Bomen en struiken kunnen worden ingezet als luchtfilter. De effectiviteit van dit filter hangt echter af van de combinatie, soort verontreiniging, formaat en vorm van het blad en lokale omstandigheden.
Alleen al het feit dat groen de lucht in de omgeving vochtig houdt, betekent dat stof minder wervelt en verwaait. Als de bodem dan ook nog met gras en andere kleine planten bedekt is, zal stof zich in die wirwar vastleggen en met een regenbui in de grond terecht komen, waar het wordt afgebroken.
Zo zal regen ook door bladeren ingevangen stof uitwassen en in de bodem laten infiltreren. Om die reden is het belangrijk dat groen tegen fijnstof meerdere lagen kent.

Daarnaast kunnen bladeren ook gasvormige stoffen binden. De openingen in de bladeren kunnen met de lucht ook stikstoffen en ozon opnemen. Hetzelfde geldt voor het bodemleven en de wortels van bomen en andere planten, die vooral wel varen bij een redelijke hoeveelheid stikstoffen. Een teveel aan stikstoffen veroorzaakt verzuring.

Planten, en vooral bomen, hebben invloed op luchtstromen. Daar moet je rekening mee houden, want die luchtstromen kunnen verontreiniging verdunnen en verwaaien, maar ook voor ongewenste concentraties zorgen. Met name als verontreinigde lucht in tunnels van straatbomen worden ingevangen is het effect negatief. Ook als loofbomen met volle kronen een barrière vormen ontstaat een ongewenst effect, de wind waait over het obstakel heen en neemt de verontreiniging juist mee naar het gebied direct achter de bomenrij. Mogelijk juist het gebied dat je tegen verontreiniging had willen beschermen.

Als wind langs de bladeren waait wordt het oppervlak statisch geladen, wat de stofdeeltjes aantrekt en vasthoudt. Hoe meer bladoppervlak in dit proces betrokken is, hoe groter het filtereffect. Een ruw bladoppervlak, of haartjes, versterken dit effect. Met een regenbui wordt alles netjes weggespoeld. Maar bij een dichte kroon zullen alleen de bladeren aan de buitenkant meedoen. Daarom is het belangrijk om op plaatsen waar fijnstof- en gasfiltering de doelstelling is, de kroon zodanig te snoeien, dat er een open structuur ontstaat. Naaldbomen hebben uit zichzelf al zo'n open structuur en bovendien vallen de bladeren niet in de herfst af. De filter werkt het hele jaar door. Naaldbomen zijn dan ook het beste geschikt als luchtfilters. Dat geldt bijvoorbeeld niet voor platanen en kastanjes.

Op plaatsen waar bomen een obstakel voor windstromen vormen en de lucht geconcentreerd onderdoor of er overheen voert is het verstandig de boomrijen aan te vullen met open struik structuren. Je moet er alles aan doen om lucht door open bladstructuren te voeren en de windsnelheid  te dempen. Als het groen daarnaast uit zichzelf ook nog voor een verhoogde luchtvochtigheid zorgt wordt de groene filter optimaal. Een regenbuitje rondt het filterproces vervolgens af door stofdeeltjes naar de bodem af te voeren.

De juiste bomen op de juiste plek helpen onze lucht schoon te houden en dat is een goede reden om zulke bomen te beschermen en goed te verzorgen.


Deze blog is een voortzetting van het boek Duurzaam groen en welzijn
Deel dit bericht met je netwerk via onderstaande buttons.

woensdag 20 januari 2016

Moet je een boom beschermen omdat hij zuurstof maakt?

Moet je een individuele boom sparen omdat hij zuurstof maakt? Anders gesteld, hoe belangrijk is zijn bijdrage aan het zuurstofgehalte van onze ademlucht?  Dat valt op zichzelf nogal tegen, zeker als je nagaat dat er op aarde ruim 3 biljoen bomen staan, die bij elkaar maar voor een deel van de zuurstofproductie verantwoordelijk zijn. Om de waarde van bomen te bepalen moeten we dus andere argumenten hanteren.
Terug naar de individuele boom.


Wat cijfertjes

Neem zo'n volwassen beuk van ruim 20 meter hoog en een kroondiameter van 12 meter. Gemiddeld zitten er aan zo'n boom 600.000 bladeren, die een gezamenlijk bladoppervlak van 1.200 vierkantenmeter hebben.  Op een zomerse dag neemt zo'n boom ongeveer 18 kilo kooldioxide op en zet dat om in 13 kilo zuurstof. Dat is voldoende voor ongeveer 7 mensen.
Maakt dit iets uit voor het zuurstofgehalte in onze lucht? Kijk daarvoor eens naar een extremere situatie. In de winter is deze boom kaal, er zijn geen bladeren meer die zuurstof produceren. Toch blijft het zuurstofgehalte van onze ademlucht gelijk, ongeveer 21%.
Bovendien, bomen gebruiken zelf ook zuurstof voor hun metabolische processen. Het netto resultaat is dan bijna 0.

De conclusie is dan ook dat een individuele boom voor het zuurstofgehalte geen verschil maakt. Voor het beschermen van bomen zijn andere argumenten veel belangrijker. Denk aan:

  • Filtering van verontreinigende stof- en gasdeeltjes.
  • Microklimaat, luchtvochtigheid en temperatuur.
  • Reductie van geluidsoverlast.
  • Ontspanning en stressreductie in de woonomgeving.
  • Vermindering van wind.
  • Waterhuishouding.
  • Waarde van vastgoed.
  • Biodiversiteit.
  • Functie in het landschap en beeldbepaling in steden.
  • Verkeersveiligheid.
Deze punten komen in de volgende artikelen aan bod. Blijf ons volgen als je meer wilt weten over wat bomen betekenen voor ons welzijn.

Meer informatie over het thema Groen en welzijn: bestel het boek 
Deel dit bericht met je netwerk

vrijdag 15 januari 2016

Wateroverlast, omdat bladeren afvoerputten verstoppen?

Vanmorgen viel ik bijna van mijn stoel van verbazing. In de provinciale krant stond een klein artikel over regelmatige wateroverlast na hevige buien. Dat komt, zo beweerde de wethouder, doordat de afvoerputten verstopt zijn met bladeren. Ha, dus overlast door bomen. Weer een goede reden voor de gemeente om die bomen maar op te ruimen. Kappen ermee.
Hij voegde er nog aan toe, dat het niet aan achterstallig onderhoud kan liggen. De afvoerputten worden regelmatig schoongemaakt.


Nu staan er in mijn straat op korte afstand liefst 11 volwassen linden. Die produceren nogal wat bladval in de herfst. En toch komt het zelden voor dat hier de straat blank staat. Na een hevige zomerse bui kan het betegelde deel achter mijn huis wel op een zwembad lijken, op straat zakt het water snel weg. En aan onze kant van de straat zijn niet eens afvoerputten, de straat is grotendeels beklinkerd, zodat het water gewoon de grond in kan.

Daar komt bij, dat ik door ziekte sinds 2011 meer thuis was dan op mijn werk, en in al die tijd heb ik niet één keer gezien dat de afvoerputten (in een ander deel van onze straat) zijn schoongemaakt.
En, als het zo hevig regent is het doorgaans zomer, dan zijn er geen herfstbladeren meer op straat, laat staan in de afvoerputten.
Dat het water niet snel genoeg weg stroomt, moet dus andere oorzaken hebben.

Tegels

Die andere oorzaken hebben deels te maken met de klimaatverandering. Warme lucht leidt tot zwaardere neerslag. Het oude rioolstelsel is niet berekend op de pieken in neerslag die we nu krijgen, doordat het klimaat opwarmt. Een andere reden is, dat de toevoer naar de straat te groot is. Veel mensen leggen hun tuinen vol met tegels. Liefst van die moderne knoeperts van 60x60cm. En dan liefst naadloos tegen elkaar. Daar kan het water niet infiltreren en stroomt af naar de straat. Ook zijn er nog veel huizen, waarvan dakgoten naar het riool afvoeren. Dat gaat nu veranderen. Er komt bij riool reconstructies een afzonderlijke afvoer van regenwater. Maar dit kost tijd.

Bomen en waterhuishouding

Tot slot wil ik erop wijzen, dat (volwassen) bomen nogal dorstig zijn. Een volwassen beuk, eik of linde drinkt op een warme zomerdag gemakkelijk tot 150-300 liter (grond)water. Daarbij zorgt verdamping via de bladeren ook nog voor verkoeling in de directe omgeving van zo'n boom. Kortom, bomen helpen het grondwater te managen. Het ministerie van Economische Zaken heeft dit onderdeel ook opgenomen als punt van kostenbesparing bij groen-projecten in TEEB-stad. En daar gaat het om aanzienlijke bedragen.

Bladeren? Beste wethouder, de oorzaak van wateroverlast ligt wel iets genuanceerder. Goed beheer van de bomen in de stad kan helpen die overlast te beperken. En ja, die afvoerputten moeten inderdaad geregeld schoon gemaakt worden, in de herfst. Vooral op de geasfalteerde doorgaande wegen. De wijkstraten worden beklinkerd, dat is een goed initiatief. Daardoor infiltreert het regenwater redelijk snel. Nu de inwoners nog overtuigen, dat het betegelen van je erf een verkeerde keuze is. Dan komt wateroverlast straks nauwelijks voor. Dan hoeven straatbomen geen dorst te lijden en hoeven hoveniers 's zomers niet meer met een zielige waterton langs de bomen en perken. Ja, één volwassen boom heeft al die hele ton water nodig en de helft van dat water bereikt niet eens de wortels van bomen. Dat is dus water naar de zee dragen.
Zorg gewoon dat regenwater beter kan infiltreren. Dan gaat er ook minder via die afvoerputten.


Deze blog is een voortzetting van het boek Duurzaam groen en welzijn
Deel dit bericht met je netwerk via onderstaande buttons.

donderdag 14 januari 2016

Money makes the world go green

Geld regeert de wereld. Het is niet anders. Dat kan tot goede zaken leiden, maar pakt vaak ook verkeerd uit. Dan regeert de hebzucht mee. Zo zijn er landen waar meer bomen gekapt en verstookt worden dan er kunnen nagroeien. Op korte termijn vult dat de beurzen van 'Nimmersatten' in Nederland ook wel 'graaiers' genoemd. Op de lange termijn vergroot het de kans op rampen als gevolg van erosie, zoals aardverschuivingen. Bovendien ontbreekt het regulerende effect op temperatuur en luchtkwaliteit. Maar dan is de winst binnen en de kosten zijn voor rekening van de gemeenschap.

Winst door gezondheid

Het kan ook anders, zoals onderzoek van Wageningen Universiteit laat zien. Een groene leefomgeving levert jaarlijks tot zo'n  € 1,3 miljard winst op. Het gaat hier dus om gemeenschapsgeld.
Die winst zit 'm in diverse onderdelen. Dit is ook min of meer de indeling die het online platform TEEB-stad hanteert.
De Wageningse wetenschappers vermelden de economische winst in:
  • Gezondheid van de inwoners en daardoor lage zorg- en WMO-kosten.
  • Hogere waarde van vastgoed.
  • Lagere energiekosten.
  • Hogere arbeidsproductiviteit.
  • En TEEB-stad voegt daar het effect op watermanagement nog aan toe.
Onderzoekers van PPO (Praktijkonderzoek Plant & Omgeving) toonden op een themadag in Lelystad welke mogelijkheden slimme plantkeuze biedt op het gebied van schonere lucht, biodiversiteit en lagere onderhoudskosten. Denk daarbij aan groen dat tevens het welzijn en de veiligheid bevordert door toepassingen in de woonomgeving, die meer samenhang in de wijken brengen, de burgerparticipatie  en sociale cohesie bevorderen.Sommige gemeenten pakken de handschoen op. Op andere plaatsen denken ze nog steeds dat een gazonnetje goedkoper is dan een paar bomen planten. Of moeten bomen sneuvelen omdat er mensen klagen over schaduw in de woonkamer, of op hun zonnepanelen. En worden er bomen gekapt omdat men denkt dat het de verkeersveiligheid ten goede komt, terwijl gedragswetenschappers al meermalen hebben aangetoond dat het effect juist omgekeerd is: mensen worden onvoorzichtig en het aantal ongevallen neemt toe.Denk maar eens aan een kruispunt, waar sommige mensen vinden dat bomen te dicht op de hoek staan en het zicht belemmeren. Wat gebeurt er als die bomen weg zijn? Mensen kijken minder goed uit. Er gebeuren juist méér ongelukken. En dan komt de gemeente met verkeersbelemmerende oplossingen, om de veiligheid te bevorderen. Dat kost dus (gemeenschaps)geld, terwijl die bomen het voorheen gratis deden.
Het verhaal van Wageningen Universiteit met de verwijzing naar PPO staat hier.




Deze blog is een voortzetting van het boek Duurzaam groen en welzijn
Deel dit bericht met je netwerk via onderstaande buttons.

dinsdag 12 januari 2016

Gelijk aan 10 airco's

Ik heb het al eerder op Facebook aangekaart, binnen stedelijk gebied is het doorgaans warmer dan op het 'platte land'. Dat noemen meteorologen het Urban Heat Island effect. Hittestress in warme zomers is een groot probleem, dat de laatste jaren alleen maar is toegenomen. Vooral ouderen hebben er serieus last van. Maar ook jongeren merken de nadelen, de warmte maakt je loom, lusteloos en daarom improductief.


Verkoeling


Nu is het zo dat wetenschappers van de Wageningen Universiteit zich verdiept hebben in het effect van vegetatie op dit hitte-eiland effect. Wat blijkt? Een goede (volwassen) boom biedt verkoeling met een waarde van 20-30 kW. Dat staat gelijk aan ongeveer 10 airco's.

Nu geldt dat niet in gelijke mate voor iedere boomsoort. Vakmensen hanteren tabellen waaruit de 'koelcapaciteit' van de boomsoorten blijkt. Daarnaast is het belangrijk dat de boom gezond is en over voldoende water kan beschikken. Water vanuit de bodem, wel te verstaan. En zo'n linde als hiernaast is afgebeeld, heeft op een warme zomerdag al snel 300 liter per etmaal nodig. Populieren verdampen liefst 1300 liter. 

Het koelend effect is het gevolg van schaduw, van de fotosynthese en van het uitwasemen van vocht via de bladeren.


Bedenk eens hoeveel energiebesparing een boom op warme dagen biedt. En hoeveel comfort ons dat oplevert. Een flinke, volwassen boom biedt evenveel verkoeling als 10 airco's. Puur op zonne-energie.


Warme zomers maken nog maar eens goed duidelijk dat we onze bomen moeten koesteren.
De website Groenjournalist heeft hierover een artikel gepubliceerd, dat je hier kunt downloaden:
http://groenjournalist.nl/…/…/03/Tekst-bomen-tegen-hitte.pdf 




Deze blog is een voortzetting van het boek Duurzaam groen en welzijn
Deel dit bericht met je netwerk via onderstaande buttons.

De gezondheidswaarde van bomen



Gezondheidswaarde van bomen hoger dan je denkt.
Fijnstof kost de gemiddelde Nederlander en Belg 1 jaar van zijn leven. Het zijn vooral de Grove dennen in onze bossen die een belangrijk deel fijnstof uit de lucht filteren. Dit komt doordat hun bladeren (de naalden) zo'n fijne open structuur hebben. Zo kan de wind er ongehinderd doorheen blazen. Loofbomen hebben het nadeel dat bladeren een vrij massief oppervlak hebben en in de winter bij de meeste soorten zelfs ontbreken. 

Belgische dennenbossen 

Bio-ingenieur Thomas Schaubroeck deed er onderzoek naar een stelde vast dat de Belgische bossen een gezondheidswaarde vertegenwoordigen van liefst 40 miljoen Euro. Dat staat voor 260 ton fijnstof in de Vlaamse bossen alleen.
Lees het hele verhaal: http://eoswetenschap.eu/…/bomen-zijn-veel-meer-waard-dan-je…


Dat groen in de leefomgeving bijdraagt aan de gezondheid en andere, meer economische zaken, is bij de Rijksoverheid zeker bekend. Het Ministerie van Economische Zaken heeft daarom de website www.teebstad.nl opgetuigd om die waarden zo objectief mogelijk te berekenen, over een periode van 30 jaar. Maak hier een project aan (scenario in het TEEB jargon) en je kunt het rapport printen om de gemeente te overtuigen van het nut van jouw groene plannen.

Wat duurzaam groen nog meer voor ons welzijn doet kun je lezen in dit boek: http://www.bullseyeshop.nl/a-42199179/natuur-wetenschap/duurzaam-groen-en-welzijn/ 


Boek- Duurzaam groen en welzijn

Dit boek beschrijft hoe groen, en met name bomen, in onze omgeving bijdragen aan ons geluksgevoel, ons welzijn, onze veiligheid en onze arbeidsproductiviteit. 
Dit is een uitgave van Stichting Groen Weert en is te koop via de webshop van de uitgever:
http://www.bullseyeshop.nl/a-42199179/natuur-wetenschap/duurzaam-groen-en-welzijn/

Volg ons via www.groenweert.nl of Facebook


Waarom planten leven met schimmels

Waarom groeit een boom op een plek uitbundig terwijl een soortgenoot een stukje verder het moeilijk heeft? Daar zijn diverse redenen voor. Denk aan bodemstructuur en de aanwezigheid van water en voedingsstoffen. En in de meeste gevallen zijn ook de juiste bodemschimmels onmisbaar.

Om gezond te leven en om een mooie biodiversiteit te ontwikkelen werken planten vaak samen met schimmels. Dat geldt dus ook voor bomen. Daarbij moeten we wel aanmerken dat er in de bodem (en hun sporen in de lucht) ook schimmels zijn die de plant bedreigen. Een gezonde plant beschikt echter over effectieve afweerstoffen. Het zijn dus vooral de verzwakte planten/bomen die ten offer vallen aan parasiterende schimmels.

Dit is de belangrijkste reden waarom je gezonde planten en bomen moet verplaatsen met een flinke kluit, zodat schimmels uit de oorspronkelijke bodem zich ook op de nieuwe standplaats kunnen ontwikkelen. De planten en bomen hebben dit nodig om te kunnen overleven, en om te herstellen van de (ver)plantstress.

 Symbiose

In veel gevallen varen planten wel bij de samenwerking met schimmels, soms zelfs kan een plant zich gewoon niet zonder die symbiose ontwikkelen.  Bovendien hebben de schimmels ook de plant nodig om te overleven.
Dit artikel op Kennislink.nl laat zien hoe die deals gesloten worden, met wie en hoe dat van voordeel is voor alle partijen.
http://www.kennislink.nl/…/dealtjes-sluiten-met-een-schimme…

Hoe duurzaam is biomassa als energiebron?

De politiek heeft de mond vol van biomassa voor energiecentrales en hoe duurzaam en milieuvriendelijk dit wel is. Wij hebben in onze omgeving gezien dat gemeenten aannemers kap- en snoeiopdrachten geven met de restrictie, dat zij het afvalhout mogen houden. 

Dat wordt dan versnipperd en als biobrandstof verkocht. We konden ons niet aan de indruk onttrekken, dat die aannemers wel eens wat royaler snoeiden om zo meer afval te kunnen versnipperen en verkopen.


Reportage

Maar dat blijkt in het groot ook te gebeuren, zoals een Duitse documentaire onthult. In diverse landen wordt meer gekapt voor biobrandstof dan er op die plekken weer kan aangroeien. Bulgarije spant met liefst 107% de kroon. 
Kijken maar eens naar deze film: https://www.youtube.com/watch?v=3xdecQY2Ztk
Overigens is het hout van Nederlandse bodem niet gewild voor meubels of constructies, enkele niche markten uitgezonderd. Helaas betekent die slechte kwaliteit, dat ons hout geen ander doel dient dan brandhout.


Deze blog is een voortzetting van het boek Duurzaam groen en welzijn
Deel dit bericht met je netwerk via onderstaande buttons.