donderdag 20 oktober 2016

Recreatie biedt kansen

Rondom de steden is er een tekort van 20% aan ruimte om buiten de recreëren. Mensen hebben die ruimte nodig om te wandelen of te fietsen. Dit cijfer is een gemiddelde, want rondom de grote steden in de Randstad gaat het om een tekort van 40-70%.  Volgens een onderzoek van de ANWB heeft de Nederlandse bevolking behoefte aan meer bossen voor intensieve recreatie. Er zou tot 2030 zo'n 30.000 ha extra aangelegd moeten worden. Dat is met name voor de kinderen belangrijk, want sinds midden jaren '90 is het aantal kinderen dat nog buiten speelt gehalveerd.
Foto Pixabay. Ontspannen in de bossen.

We trekken de hele wereld rond op zoek naar natuur en cultuur, liefst de plekken waar beide met elkaar verweven zijn. Dat schenkt ons een moment van geluk. Een hele bedrijfstak verdient hier een dikke boterham aan. Uiteindelijk ontdekken we dat we dit allemaal gewoon om de hoek kunnen vinden. Ons eigen land biedt net zulke mooie en niet minder indrukwekkende natuur. Je kunt er vaak op de fiets naartoe.

Toegegeven, zoals uit de introductie blijkt, is er ook een tekort aan groene landschappen. Maar dat biedt kansen. Als bestuurders eenmaal accepteren dat de mensen, vooral de stedelingen, grote behoefte hebben aan een groene omgeving om te ontspannen, dan komen er middelen vrij om hierin te investeren. Je investeert namelijk in een gezondere bevolking van de almaar groeiende steden. Bovendien biedt uitbreiding van groene ruimte kansen voor ondernemers.  Kijk naar enkele bezoekersaantallen: Amsterdamse Bos: 6,5 miljoen, Haagse Bos: 2 miljoen, Haringvliet: 2,9 miljoen. Maatschappelijke en economische baten gaan hier hand in hand.

Vijfde plek

Onderzoek van Natuurmonumenten naar het belang van natuurbescherming wees uit dat 96% van de Nederlandse bevolking natuur en milieu erg belangrijk vindt. Het komt hiermee op de vijfde plek van maatschappelijke onderwerpen. Hoger zelfs dan sociale uitkeringen. Naar aanleiding van Prinsjesdag 2016 werd kinderen van basisscholen hoe zij het geld zouden verdelen. Op één kwam defensie en op twee de natuur. De komende generatie geeft duidelijk aan, dat ze natuur een belangrijke plek geeft.

Kinderen zetten natuur op de tweede plaats in de rijksbegroting.

Openbaar groen biedt ook commerciële kansen. Een voorbeeld: het stadspark Sonsbeek in Arnhem realiseerde in 2006 een omzet van 4,8 miljoen Euro. Binnen de steden is het belangrijk om kleine, zogenaamde postzegelsparkjes aan te leggen. Bij voorkeur op maximaal 600 meter afstand van elkaar. Daarnaast is er in steden ruimte voor één of meer stadsparken, die ruimte geven aan wandel- en fietspaden, sport- en spelvelden ligweiden en waterpartijen om te vissen en te roeien. Om zulke activiteiten te faciliteren zijn bijvoorbeeld attributen nodig. Dat biedt kansen voor winkels. Daarnaast hebben mensen behoefte aan consumpties, wat kansen biedt voor horeca. Grote parken beschikken vaak over ruimte voor evenementen, zodat de beheerder/eigenaar van het park ruimte kan verhuren. Denk ook aan verblijfsrecreatie, bijvoorbeeld hotels en campings. Dat alles stelt één belangrijke voorwaarde, de aanwezigheid van een groen landschap.

Ook agrarische activiteiten rond de steden vervullen een belangrijke functie op dit terrein. Het groene landschap is een attractieve omgeving voor recreatie. Daarnaast worden vooral de kinderen geconfronteerd met de herkomst van hun eten. En menige boer verkoopt zijn (streek)producten ook aan huis. En, ik mag het eigenlijk niet stimuleren, stiekem een appeltje uit een boomgaard pikken heeft wel iets speciaals.

Wat kunnen gemeenten hieraan verdienen? De panden die recreatie faciliteren leveren Onroerend Zaak belasting op. Er worden vergunningen verleend en over verblijfsrecreatie wordt toeristenbelasting geheven.
Al dat groen fungeert ook nog eens als een waterbuffer tegen extreme neerslag en het biedt verkoeling op warme zomerdagen. 

Lees meer over maatschappelijke en economische baten van groen: Groen loont.

Deze blog is een voortzetting van het boek Duurzaam groen en welzijn
Abonneer je op de nieuwsbrief: http://eepurl.com/bRSGNP
Deel dit bericht met je netwerk via onderstaande buttons.

vrijdag 14 oktober 2016

Groene stad voor lagere zorgkosten

In 2012 telde het CBS 2572 ziekenhuisopnamen per 10.000 inwoners. De trend laat ook voor de jaren erna een stijging zien. Daardoor zullen de zorgkosten voorlopig nog met 4% per jaar stijgen. Dat komt niet alleen door de vergrijzing, maar ook omdat jongeren een slechtere gezondheid blijken te hebben. Hun aandeel in de zorgkosten neemt flink toe.
Foto: Pixabay. Stijgende zorgkosten.
Straks moeten de ouderen de zorgkosten voor de (ongezonde) jeugd dragen, in plaats van andersom.

De niet geringe opdracht voor de komende jaren zal zijn, om meer mensen fit en gezond oud te laten worden. Dat geldt niet alleen voor de senioren van nu, maar ook voor allen die nu nog jong zijn en ooit ouder zullen worden. Om de zorg betaalbaar te houden moeten we daarom ook voor een gezondere jeugd zorgen. Anders stapelen de kosten voor jongeren zich bovenop de zorgkosten voor de ouderen. Dan loopt het uit de hand.

Mensen in groene steden voelen zich niet alleen gezonder, ze zijn het ook. Vergeleken bij mensen die in buurten leven waar geen of weinig groen voorhanden is gebruiken de mensen uit groene wijken (met minimaal de norm van 75m2 per woning binnen 300 meter):

  • minder huisartsbezoek.
  • minder overgewicht en obesitas.
  • minder depressies.
  • minder allergieën en astma.
  • minder hoge bloeddruk.
  • minder hartklachten.
  • minder darmstoornissen.
  • minder migraine.
Dit effect is het grootst bij kinderen, ouderen en lageropgeleiden. Dit is wel de grootste bevolkingsgroep. Hier is dus winst te halen.
Daarnaast is een normaal licht/donker ritme erg belangrijk.

Mensen in groene steden voelen zich niet alleen gezonder en gelukkiger, ze zijn het ook. Hoe meer groen in hun omgeving, hoe groter dat effect. Akkerland, weiden, bossen en heiden rondom de stad tellen daar zeker mee. Mits dit redelijk eenvoudig te bereiken is. In grote steden kan dat een probleem zijn en dat zijn kleine parken op regelmatige afstand (zogenaamde postzegelparken) een goede oplossing.

 Snel herstel

Het grootste voordeel van een groene omgeving is, dat mensen sneller herstellen van stressvolle situaties of aandachtsmoeheid. Vrijwel alle hierboven opgesomde aandoeningen hebben iets met (aanhoudende) stress te maken. Wie zich sneller kan ontspannen zal minder snel ziek worden.

Wie als kind in een groene omgeving kon spelen zal als volwassene beter kunnen opgaan met de verantwoordelijkheden in een complexe samenleving. Ook sociale vaardigheden zijn bij deze kinderen beter ontwikkeld. Dat is nog niet alles. Wie dagelijks een wandeling in een groene omgeving kan maken, bijvoorbeeld tijdens de lunchpauze, ontwikkelt een beter geheugen: de hippocampus groeit met 2%. 

Groene ziekenhuizen

Al in de jaren '80 was bekend dat mensen die na een operatie zicht hebben op groen, zoals bomen en struiken, gemiddeld 2 dagen eerder herstellen en minder (pijn)medicatie gebruiken. Steeds meer ziekenhuizen integreren daarom groene elementen in hun gebouwen en omgeving. Er zijn ruimten waar dit niet gewenst is, maar daar volstaat ook een mooie natuurposter of fotobehang.

Wat levert zo'n groene interventie op? Dat is vooralsnog een onbeantwoorde vraag. Daarom startte de Vrije Universiteit in samenwerking met onder andere vijf ziekenhuizen en het IVN een meerjarig onderzoek, dat in 2019 wordt afgerond.

In meerdere zorginstellingen wordt groen gebruikt voor het welzijn van de patiënten. Bijvoorbeeld om dementerende ouderen meer rust te geven. Zij komen tot rust in speciaal ingerichte tuinen waar ze planten kunnen zien, ruiken en aanraken. Dat is goedkoper en mensvriendelijker dan kalmerende medicijnen geven.

In een groene omgeving zijn de zorgkosten gemiddeld 5% lager dan in vergelijkbare wijken met geen of weinig groen. Daarom geldt ook ten aanzien van zorg: Groen loon!

Lees meer over maatschappelijke en economische baten van groen: Groen loont.

Deze blog is een voortzetting van het boek Duurzaam groen en welzijn
Abonneer je op de nieuwsbrief: http://eepurl.com/bRSGNP
Deel dit bericht met je netwerk via onderstaande buttons.

zondag 2 oktober 2016

Groen geeft de jeugd een toekomst

We leven in een tijd de komende generatie minder gezond is en een kortere levensverwachting heeft dan de ouders. Hoe kan het dat verantwoorde ouders dit zomaar laten gebeuren? Hoe komt het überhaupt dat dit onze kinderen te wachten staat? De belangrijkste oorzaak is overgewicht. Zeker 15% van de kinderen tot 21 jaar kampt met overgewicht. Overigens ligt dit percentage bij volwassenen nog hoger: 47%. Toch zijn de gevolgen voor de nu opgroeiende jeugd ernstiger. Overgewicht op jongere leeftijd vergroot de sterftekans op latere leeftijd.
Foto: Pixabay - Spelen in het groen.

De maatschappelijke kosten van overgewicht worden geschat op 3%-5% van de totale zorgkosten. Dat is ongeveer 1 miljard Euro per jaar. Daarnaast zijn er kosten die verband houden met lagere arbeidsproductiviteit, ziekteverzuim, verloren werkdagen en sociale uitkeringen voor het volwassen deel van de bevolking. Bij kinderen gaat het om lagere schoolprestaties, vooral bij jongens. Dus ook minder kansen in de toekomst.

De afstand tot de speelplek is belangrijk.

Wat kan groen in de wijken doen aan het probleem van overgewicht? De cijfers laten zien dat bij kinderen die opgroeien in een "groene wijk" 15% minder overgewicht voor komt. Onderzoeken laten steeds zien, dat in een groene omgeving met voldoende speelruimte méér kinderen graag buiten spelen. Bij een project in Amsterdam speelden de kinderen al op hun toekomstige speelplek terwijl de aannemer nog bezig was. Buiten spelen is belangrijk voor de mentale en fysieke ontwikkeling van kinderen, vooral bij jongens.

Ontwikkeling van kinderen

In stedelijke achterstandswijken, waar gewoonlijk weinig groen voorhanden is,  lijdt onder de jeugd 1 op 3 aan overgewicht. Het landelijk gemiddelde is 1 op 7. In wijken waar openbaar groen voldoet aan de eisen (75m2 per woning binnen 500 meter), wordt opvallend vaak buiten gespeeld en daar komt overgewicht veel minder voor. De afstand tot het openbaar groen is erg belangrijk. Hoe groter de afstand, hoe minder aantrekkelijk de speelplek is.

Groene speelplekken in de wijken zijn niet alleen belangrijk in de strijd tegen overgewicht:

  • Het is ook belangrijk voor de mentale en fysieke ontwikkeling van de kinderen. Het is ook van invloed op de cognitieve en emotionele ontwikkeling, vooral bij jongens.
  • Het groen zorgt voor minder stress, waardoor er in groene wijken minder depressies voorkomen. Dit leidt tot een kostenbesparing op medicatie en psychosociale hulp. Dit geldt trouwens ook voor senioren. Gelet op de situatie van 2014/2015 bespaar je daarmee tot wel 90 miljoen Euro per jaar. Eenzelfde beeld zien we ten aanzien van ADHD.
  • Meer groen in de wijken reduceert de kans op hittestress in warme zomers.
  • De (sociale) veiligheid neemt toe. Mensen voelen zich meer bij hun wijk betrokken.
  • De kans op wateroverlast wordt kleiner, vooral 's zomers als de bomen en struiken groen zijn en door verdamping veel water uit het milieu verwijderen. Die verdamping leidt tevens tot verkoeling.
Aangezien de bevolking in de steden verder zal groeien is het belangrijk om meer aandacht te schenken aan de leefbaarheid in de wijken. Groen in de vorm van lanen en parken met bomen, struiken, perken en gazons dragen daar substantieel aan bij. De maatschappelijke baten zijn hoog. Vooral de bereikbaarheid (volgens de norm) van groene speelplekken in de steden is van belang om onze jeugd een toekomst te geven.



Lees meer over maatschappelijke en economische baten van groen: Groen loont.

Deze blog is een voortzetting van het boek Duurzaam groen en welzijn
Abonneer je op de nieuwsbrief: http://eepurl.com/bRSGNP
Deel dit bericht met je netwerk via onderstaande buttons.