|
Pixabay: Heggenlandschap in Frankrijk |
Ik geniet steeds als ik bijvoorbeeld kijk naar landschappen op het Engelse platteland, waar stapelmuurtjes en heggen de perscelen markeren. Ook in Frankrijk zie je ze nog. In Nederland vinden we dat alleen nog in het gebied dat bekend staat als de Maasheggen. Dat heggen (of hagen) bijna overal verdwenen zijn en plaats maakten voor prikkeldraad is bijzonder jammer. Ja, hagen en stapelmuurtjes onderhouden is arbeidsintensiever dan prikkeldraad, maar je mist wel de rijke biodiversiteit die het platteland levendig maakt. Sterker, de biodiversiteit in heggen (hagen) draagt aanzienlijk bij aan de effectiviteit van de landbouw.
Uit een onderzoek van de het CBS (2023) blijkt dat bio-boeren gemiddeld meer verdienen dan de boeren die het bedrijf op traditionele manier runnen. Hoewel niet alle bio-boeren de prikkeldraad afrastering hebben afgebroken, spreekt dit verschil wel voor het nut van biologische bedrijfsvoering. En laat die (oude) heggen en stapelmuurtjes daar juist een bijdrage aan leveren. Ecosysteemdiensten zijn gratis.
Steeds meer landeigenaren raken overtuigd van de voordelen.
Om een heg te maken worden de takken van boompjes en struiken in elkaar gevlochten. Dat vereist inzicht en spierkracht. Lang geleden was dit een gewaardeerd beroep, ook waren veel boeren zelf in staat effectieve heggen aan te leggen. Zulke heggen, veelal met doornige takken, vormen voor de meeste (ongewenste) dieren een onneembare barrière. En ook het vee blijft mooi in de wei. Heggen leverden bovendien geriefhout, dat werd gebruikt om werktuigen te maken. In en langs de randen van heggen groeiden verder vruchten en kruiden voor eigen gebruik. En in de huidige tijd zouden zulke heggen ook luchtverontreiniging kunnen afvangen. Denk aan te hoge concentraties stikstofoxiden, CO2 en fijnstof. Ook dragen heggen bij aan het beter beheren van water op het platteland. Heggen of hagen vormen ook een toevluchtsoord en leefgebied van diverse diersoorten die helpen plagen in toom te houden. Allemaal bijzonder effectieve en duurzame ecosysteemdiensten.
Prikkeldraad zien we al sinds het einde van de Eerste Wereldoorlog, maar het heggenvlechten leeft weer op. Steeds meer landeigenaren raken overtuigd van de voordelen. Dit gaat hand in hand met de groeiende belangstelling voor het vak van heggenvlechten. Voorlopig vooral bij enthousiaste vrijwilligers. Ze doen niet alleen goed werk op de weiden en landerijen in hun regio, zij kunnen hun vakkennis ook toetsen door deel te nemen aan de Nederlandse Kampioenschappen Maagheggenvlechten en te strijden om de titel van de Gouden Hiep.
Iedereen kan het leren. Dus als je ook zo gecharmeerd bent van heggen in het landschap, ga er dan voor.
Deze blog is een voortzetting van het boek Duurzaam groen en welzijn - Gratis voor donateurs van Stichting Groen Weert. (www.groenweert.nl).
Deel dit bericht met je netwerk via onderstaande buttons.