Waarom bomen juist geen gevaar voor het verkeer zijn

Het is een feit dat ieder jaar enkele honderden mensen overlijden doordat ze in botsing komen met obstakels langs onze wegen. Als zo'n obstakel een boom is, duiken de media er bovenop en voeden de bomenhaters met argumenten. Maar lantaarnpalen, verkeerszuilen en pilaren van bruggen en viaducten worden ook bij zulke ongelukken betrokken. Daar hoor je de media niet over. Wie ervoor kiest, of te roekeloos is, vindt dus genoeg andere obstakels op zijn weg. Ook greppels, sloten en kanalen, taluds en muren van gebouwen. Obstakelvrije wegen stimuleren juist roekeloosheid.

Liever zo, ...

Nu is het zo, dat bij wegenontwerp tegenwoordig wel degelijk rekening wordt gehouden met het gevaar van bomen en andere obstakels. Bomen moeten bijvoorbeeld zo'n  4,5 meter van de rijbaan staan, als op zo'n weg 80 km of sneller wordt gereden. Bij de aanleg van nieuwe wegen of ingrijpende reconstructies zullen om die reden dan ook vaak bomen gekapt worden. Dat is jammer, maar er geldt natuurlijk wel een herplantplicht. In dat geval moet gekeken worden naar de ecologische waarde van de gekapte boom. Met één op één compenseren doe je de natuur en de maatschappij tekort. Het duurt

...of zo?

tientallen jaren voordat een jonge boom volwassen is en dezelfde ecosysteemdiensten kan leveren als zijn voorganger. Het is daarom eerder tien op één compenseren. Voor compenseren moet je wel de ruimte hebben: voor 100 bomen komen er 1000 nieuwe. Dat is een heel bos.

Dat kan in de papieren lopen. Je kunt de bomen natuurlijk ook laten staan en met een vangrail afschermen. Dat is waarschijnlijk ook nog eens goedkoper dan kappen (dat kost ook veel geld) en compenseren. Alleen kan zo'n vangrail (of een schuine stoeprand) je terugduwen wat het gevaar vergroot, dat je op de andere weghelft een tegenligger treft.

Zonder bomen lijkt de weg overzichtelijker. Maar de kans wordt zo groter dat er meer materiële schade en letselschade ontstaat, doordat weggebruikers overmoediger worden en minder goed opletten.

De faculteit voor verkeerspsychologie van de universiteit van Keulen heeft na uitgebreid onderzoek wegenbouwers geadviseerd om bomen langs de (snel)wegen te planten. Juist omdat is gebleken dat dit het rijgedrag positief beïnvloedt en de verkeersveiligheid vergroot.

Veiligheid bevorderend

Boomrijen langs wegen aanplanten was ooit belangrijk om reizigers en paarden tegen de zon te beschermen. Zo vond Napoleon dit erg belangrijk voor het verplaatsen van zijn legers. Nu zijn er mensen die dit juist als tegenargument gebruiken, dat bomen langs wegen dus ouderwets en achterhaald zijn. Maar vergeet niet dat de zon ook voor de moderne reiziger in zijn airconditioned automobiel, het als aangenaam ervaart om zich in de schaduw voort te bewegen. Dat zorgt voor meer ontspanning achter het stuur. Dat maakt dat bestuurders beter opletten en het bevordert verantwoord rijgedrag. Tegen notoire N-weg coureurs helpt dit niet, maar daar moeten we dan ook geen compassie mee hebben. Die zouden zich nog te pletter rijden tegen het wegwijzerpaaltje op foto 2.
Ook fietsers zijn je dankbaar als ze in de schaduw van bomen kunnen fietsen.

Zonder bomen lijkt de weg overzichtelijker. Maar de kans wordt zo groter dat er meer materiële schade en letselschade ontstaat, doordat weggebruikers overmoediger worden en minder goed opletten. Door hogere snelheden is de remweg langer. In plaats van 'bijna-ongelukken' zal het vaker knallen. Het gevolg: geestelijke en fysieke ellende, hoge maatschappelijke kosten door extra zorg en materiële schade. Een gevolg van groen (zoals bomen) is dat afwijkend gedrag en hufterigheid afnemen. Ook dat bevordert de verkeersveiligheid. En ja, er zijn mensen die niet te remmen zijn.

Een ander effect van boomrijen langs wegen is het 'tunnel-effect'. In zulke omstandigheden zijn (normale) mensen geneigd om rustiger en verantwoord te rijden. Bovendien laat de verticale structuur duidelijk zien hoe het verder gaat, bochten zijn door de boomstammen al van verre te herkennen. Ook dit bevordert de verkeersveiligheid. Zoals op snelwegen reflecterende paaltjes de bocht markeren. Door bijvoorbeeld vlak voordat je een bewoond gebied binnenrijdt de bomen iets dichter naar de weg toe te planten zullen de meeste bestuurders snelheid aanpassen. Zo rijden ze veilig een dorp of stad binnen.

En kijk nog eens naar de foto's. Is foto 1 landschappelijk gezien niet veel aantrekkelijker dan foto 2? Zo'n rechte weg, zonder obstakels, nodigt uit om sneller te rijden. Dat doe je onwillekeurig, het overkomt mijzelf ook. En daarbij komt nog eens het zogenaamde poldereffect, waardoor mensen juist op zo'n rechte weg op onverklaarbare wijze de macht over het stuur verliezen. Of ze rijden ongemerkt richting tegenligger. Dat zijn nog eens gevaarlijke situaties.

Wanneer is de kans op een botsing het grootst? Lees dit artikel.

Bomen langs doorgaande wegen dragen ook bij aan het filteren van fijnstof en gasvormige verontreiniging aan de bron. Als de kroon tenminste enigszins poreus is, zodat de wind er doorheen kan waaien. Bovendien dempen bomen het verkeerslawaai, wat weer prettig is voor omwonende. Let wel, geluidsdemping betreft vooral het verlagen van de scherpte, in mindere mate het verlagen van de geluidsdruk. Klik voor meer info.

Het is dus helemaal niet nodig om bomen langs N-wegen te kappen. Juist door ze te laten staan, eventueel met aanvullende maatregelen als belijning en geleiderails, bevorderen ze de verkeersveiligheid. Kappen is als 'het paard achter de wagen spannen'. Het zal de maatschappelijke en zorgkosten juist vergroten. Dat staat als een boom.

Deze blog is een voortzetting van het boek Duurzaam groen en welzijn
Abonneer je op de nieuwsbrief: http://eepurl.com/bRSGNP
Deel dit bericht met je netwerk via onderstaande buttons.

Hoe om te gaan met bomen op de bouwplaats?

Plaatje uit de Stadswerk poster

In dit artikel richt ik me vooral op projectontwikkelaars, aannemers en bouwvakkers. Er wordt weer flink gebouwd en op veel bouwplaatsen staan bomen, die volgens de plannen blijven staan. OK, er sneuvelen ook veel bomen om bouwprojecten te realiseren, maar daar gaan we het vandaag niet over hebben. We willen de bomen die wel blijven staan, optimale overlevingskansen geven. En daar zijn goede afspraken over  gemaakt. Die afspraken staan overzichtelijk weergegeven op een poster die door de Vereniging Stadswerk Nederland wordt uitgegeven. Te bestellen via een e-mail naar info@stadswerk.nl. En voor zover ik het kan overzien, wordt die poster door de gemeenten consequent bij het bestek gevoegd. Maar op bouwplaatsen merk ik, dat de uitvoerders die richtlijnen wel wensen te respecteren, maar de betreffende bouwvoorschriften en de Stadswerk-poster zelf vaak niet kennen. Dat is nalatigheid van de aannemers, zij moeten hun personeel beter informeren.

De aannemers zijn aansprakelijk voor schade aan bomen, die met gemeenschapsgeld zijn geplant en onderhouden. Maar de bouwmeesters denken vaak, dat het zo'n vaart niet zal lopen. En ja, de gevolgen van verdichting, bijvoorbeeld, zijn vaak pas jaren na voltooiing van het bouwproject zichtbaar. Daarom denken de aannemers zich dit nalatig gedrag te kunnen veroorloven: "bewijs maar eens dat ik aansprakelijk ben...."
Ja, dat kunnen we in de meeste gevallen goed aantonen, ook na 3 of 5 jaar.

In de inleiding van de Stadswerkposter staat, dat de aannemer beschadiging van wortels, takken of de stam onmiddellijk moet melden bij de opdrachtgever en de directie. Snel ingrijpen kan vervolgschade voorkomen of beperken. "Toegebrachte schade dient de veroorzaker te vergoeden." En die schade wordt bepaald volgens de waardebepaling van bomen van de Nederlandse Vereniging van Taxateurs van Bomen. Een monumentale boom kan een aanzienlijk bedrag vertegenwoordigen en (bouw)schade kan dienovereenkomstig flink oplopen. Het gaat vaak om aanzienlijke bedragen.

Deze voorschriften weerspiegelen het standaard gemeentebeleid, waarin bomen als decoratieve objecten worden gezien. Maar als natuurbeschermers weten wij natuurlijk wel dat een boom veel meer is dan 'aankleding van de openbare ruimte'.

Poster boombescherming op bouwplaatsen

12 aandachtspunten

1. Kroonprojectie-bescherming

Plaats een niet verplaatsbaar bouwhek om de kroonprojectie of wortelzone. Dit zorgt voor maximale bescherming.

2. Boomspiegel-bescherming

Bij beperkte werkruimte de boomspiegel rondom een boom afbakenen met een bouwhek.

3. Stambescherming

Alleen in uitzonderlijke situaties met planken de stam beschermen. Helaas wordt boombescherming vaak tot dit type beperkt. De stam blijft onbeschadigd, maar zonder na te denken worden wel wortels beschadigd en de grond verdicht.

4. Bouwplaats
Geen bouwketen op de wortelzone plaatsen. Ook geen zware voertuigen parkeren binnen de kroonprojectie.

5. Bouwverkeer

Niet rijden binnen de kroonprojectie. Als dat niet te vermijden is, dan alleen over rijplaten.

6. Graafwerkzaamheden
Binnen de wortelzone uitsluitend volgens voorschrift met handkracht graven. Zoveel mogelijk gebruik maken van kabelgoten en mantelbuizen. Machinaal graafwerk binnen de kroonprojectie is verboden.

7. Bouwput

Hier dreigt uitdrogingsgevaar doordat het grondwater kan zakken. Het talud bij voorkeur buiten de wortelzone graven en indien nodig de bomen regelmatig extra water geven.

8. Terreinophoging

In de wortelzone aanvullen van grond of zand vermijden, of anders de richtlijnen volgen.
9. Terrein afgraven
Nooit binnen de kroonprojectie machinaal afgraven.

10. Bodemverdichting (1)
Bodemverdichting leidt tot afsterven van de boom.

Wortels moeten lucht en vocht kunnen krijgen. Regenwormen houden de grond luchtig, maar als de verdichting een grens overschrijdt is dat niet meer te herstellen. Tenzij er iets ingrijpends wordt toegepast als 'ploffen'.

11. Bodemverdichting (2)

Gebruik geen bodemverdichtende machines binnen het bereik van de wortelzone.

12. Opslagplaats
Geen opslag van materiaal binnen de kroonprojectie.

Als aanvulling zij nog vermeldt, dat het snoeien van takken, dikker dan 5 cm vermeden wordt en als het toch nodig is, alleen na overleg met de boomeigenaar en een vakbekwame boomverzorger.

Als iedereen zich aan deze richtlijnen houdt, kunnen we ook na oplevering van bouwprojecten nog lang van gezonde bomen genieten. Er is niets zo frustrerend, als jaren na oplevering met afstervende bomen geconfronteerd te worden en juridische strijd te moeten leveren over de aansprakelijkheid.
Aannemers en projectontwikkelaars: zorg dat de vakmensen op de bouw de bouwvoorschriften omtrent bomen kennen. Dat kan heel eenvoudig door de Stadswerk poster te delen, bijvoorbeeld ophangen in de schaftkeet.

Deze blog is een voortzetting van het boek Duurzaam groen en welzijn
Abonneer je op de nieuwsbrief: http://eepurl.com/bRSGNP
Deel dit bericht met je netwerk via onderstaande buttons.

Hoe zorgen bomen ervoor dat je droge voeten houdt?

Je ziet het overal op aarde mis gaan, na hevige regen ontstaan er op veel plaatsen aardverschuivingen of overstromingen. En wat blijkt? In veel gevallen had meer groen, vooral bomen, dit leed kunnen voorkomen. Bomen en andere planten vertragen de afvoer van de neerslag. Hun wortels houden de grond bij elkaar en nemen veel vocht op. Waar de mens kaalslag heeft gepleegd volgt onvermijdelijk de straf door rampspoed: aardverschuivingen en overstromingen.

Ja maar, zult u tegenwerpen, in Nederland en België komt dat niet voor. Klopt.... of toch niet helemaal? Ook wij krijgen steeds vaker met extreem weer te maken. Dus ook met extreme neerslag. Op hellingen heeft dat erosie tot gevolg. Steeds meer vruchtbare grond spoelt van de hellingen in Limburg en de Ardennen af naar het dal. Dit is het gevolg van grootschalige landbouw in die gebieden en het feit dat er bij tijd en wijlen geen gewas op het land staat. Ook remmende houtwallen ontbreken.

En in de steden? Daar zien we dat de afvoerputten het regenwater soms niet kunnen verwerken en dan staan de straten blank. Steeds vaker lopen ook de woningen vol.
Zie wat er in Engeland is gebeurd. De rivieren konden het water niet snel genoeg afvoeren, overstroomden het land en de steden. Het water stond in de kelder en kniehoog in de woonkamer. Lag dat aan de rivieren? Nee, die zijn nog als vroeger. Lag dat aan de extreme neerslag? Ja, deels. De overstromingen vonden plaats in de rivierdalen en het water kwam dus van de omringende hellingen. Dáár lag het probleem en dáár ligt de oplossing. Méér groen en mínder verharding. Vooral meer bomen. Dan kan het water in de grond zakken en door de planten worden vastgehouden. Dan stroomt er minder naar het dal, de straten op, de woningen in. Dan heeft de rivier meer tijd om het hemelwater af te voeren met de bestaande capaciteit.

Tegels

De trend is om je erf vol te leggen met tegels. Liefst van die grote, van 60x60 centimeter. En dan bij voorkeur naadloos tegen elkaar. Dan heb je ook minder last van onkruid in de naden, toch?

Het gevolg? Regenwater kan daar niet infiltreren en stroomt af naar de straat, of een afvoerputje dat met het riool in verbinding staat. Steeds vaker zien we dat het riool die aanvoer niet kan verwerken, zodat de afvoer stagneert. Tegelijk stromen de overlopen over, zodat vervuild water op het land en in het oppervlaktewater terecht komt. Daarom moeten gemeenten bij riool werken een aparte regenwaterafvoer aanleggen. Maar met al die verharde tuinen is dat dweilen met de kraan open.

Dat kan zeker in lager gelegen delen van een stad niet voorkomen, dat het water daar op straat blijft staan. Dat kunnen we voorkomen, of op z'n minst verminderen. Door groen de ruimte te geven.

Dorstige bomen

Zorg dat het water in de grond kan zakken. Laat op die grond planten, struiken en bomen groeien. De structuur van dat groen vertraagt de afvoer en de wortels houden de grond bij elkaar. Bedenk ook, dat bomen op zich al veel water gebruiken. Op een zomerse dag zal een volwassen boom met gemak 200 tot 300 liter water verbruiken. Daarvan komt 70% weer als damp in de atmosfeer en draagt zo bij aan een aangenaam microklimaat. Er zijn bomen die met 1500 liter per etmaal nog veel dorstiger zijn: populieren. En dan is het goed nieuws dat populieren weer populair zijn en vooral in het buitengebied op veel plaatsen opnieuw worden aangeplant.

Waar verharding noodzakelijk is, kies je bij voorkeur voor kleinere tegels of klinkers. De vele naden geven het water gelegenheid om weg te zaken in plaats van afstromen. Zo blijft het water langer op het land of in de grond. Beken en rivieren krijgen meer gelegenheid om het overtollige water af te voeren en verkleinen daarmee de kans op overstromingen. Rivieren en beken krijgen meer ruimte om gecontroleerd te overstromen in gebieden waar dat geen kwaad kan. Door ook in de steden het water te laten infiltreren en meer bomen te planten drijf je die afvoercapaciteit van rivieren en beken niet to the limmit.

Zo vergroten wij de kans, dat we droge voeten houden.

Deze blog is een voortzetting van het boek Duurzaam groen en welzijn
Abonneer je op de nieuwsbrief: http://eepurl.com/bRSGNP
Deel dit bericht met je netwerk via onderstaande buttons.

Kan groen je helpen beter te presteren?

Als kind wilde ik boswachter worden. Waarom? Dat weet ik eigenlijk niet meer, maar achteraf gezien is het jammer, dat ik in plaats daarvan 'bureauhengst' ben geworden. Buiten werken, omgeven door groen en frisse lucht, zou in ieder geval veel gezonder zijn. Werken in een afgesloten ruimte maakt ziek en lusteloos en beperkt onze productiviteit.  Dit heeft een aantal oorzaken:

Een plant per werknemer volstaat.

1. In een matig geventileerde ruimte ademen we CO2 in, dat wijzelf en andere mensen hebben uitgeademd. Het zuurstofgehalte daarentegen daalt licht. Als in de ruimte wordt verwarmd of gekoeld neemt ook de luchtvochtigheid af. In de winter wordt de minimale luchtvochtigheid van 30% vaak niet gehaald.
2. In het binnenklimaat en in aircosystemen kunnen biologische verontreinigingen zich goed in stand houden en zelfs groeien. Denk aan bacteriën, virussen en schimmels. 
3. De grootste bedreiging komt van gasvormige chemische verontreiniging. Door talloze producten, zoals plastics, meubelplaat, drukinkten, vloerbedekking, isolatie, behang en verf komen ongewenste verbindingen in de lucht. Denk aan stoffen als trichloorethyleen, formaldehyde, benzeen, xyleen en ammonia. 

Tegen deze chemische bedreigingen is ventileren de belangrijkste maatregel. Maar in veel gebouwen is dat niet of beperkt mogelijk. En zelfs als je wél een raam open kunt zetten, zul je dat bijvoorbeeld in de winter zoveel mogelijk beperken. De kachel stookt niet voor de vogeltjes.....

Resultaat: Droge keel. Branderige ogen. Hoofdpijn. Droog of gezwollen neusslijmvlies. Rode, jeukende plekken op de huid.
Herkenbaar?
Dit alles gaat ten kosten van je productiviteit.

Groen maakt productiever

Uit diverse onderzoeken in meerdere landen is éénduidig naar voren gekomen dat groen op de werkplek voor gemiddeld 15% hogere arbeidsproductiviteit zorgt. Soms met uitschieters tot 30%. Dat is het resultaat van een mix van eigenschappen die het klimaat in woonruimten en kantoren verbetert.

• Stressreductie
  De aanblik van planten en bomen zorgt ervoor dat we minder stress ervaren. In de zorg is bekend, dat uitzicht op groen zorgt voor snellere genezing en een lager medicijngebruik. Natuurlijk groen heeft de voorkeur. Kantoorplanten en uitzicht op een park, bijvoorbeeld.  Maar.... Een fotobehang of een poster met een natuurtafereel heeft dit effect ook. Het is niet in de laatste plaats de melange van diverse tinten groen, die dit effect veroorzaakt.
• We zijn socialer
  Ook dit komt omdat we minder door stress worden afgeleid. Meer collegialiteit en samenwerking. Ook pesten komt, mede daardoor, minder voor.
  Minder stress zorgt voor ...minder stress. Een zichzelf versterkend principe. De omgeving voelt vertrouwd, zodat mensen zich veiliger en meer op hun gemak voelen.
  In zo'n omgeving zijn we creatiever.
• De luchtkwaliteit verbetert
  Planten in huis en op kantoor zorgen voor een aangenamer en gezonder binnenklimaat. Daardoor verminderen ook fysieke klachten, zoals hierboven genoemd.
  Mensen worden minder afgeleid door fysieke ongemakken. Men heeft meer energie en is gemotiveerder. Het ziekteverzuim is lager.
• Akoestiek
  Planten zijn in staat om de nagalm in ruimten te dempen. Een goede akoestiek geeft rust en leidt minder af. Ook dit vermindert stress op de werkplek. Daar zijn wel veel planten in de juiste opstelling voor nodig. Een potplantje op je bureau is dan onvoldoende.

Plantkeuze

Alleen al het zien van 'iets groens' heeft effect in termen van welzijn, stressreductie en creativiteit. Uit de onderzoeken blijkt, dat in dit geval een leuke plant voor iedere medewerker, of één plant per 12 vierkantenmeter volstaat. Dit is dan beperkt tot het psychologische effect. Een vaas met bloemen of een mooi fotobehang met een park of landschap zou ook wel volstaan. Zeker als je geen uitzicht op groen rondom het gebouw hebt.

Anders wordt het als planten worden ingezet voor verbetering van de luchtkwaliteit. Dan is de keuze van hoeveelheid groen en plantensoorten al iets ingewikkelder. Dan spelen bijvoorbeeld bladoppervlak en de hoeveelheid licht voor de koolstofassimilatie (fotosynthese) een belangrijke rol. Daarbij wordt  naast zuurstof tevens waterdamp vrijgegeven.

Zoals in deze blog al eerder beschreven, zal een volwassen boom van zo'n 20 meter hoog en een kroon diameter van 12-14 meter, mits vol in blad, zuurstof leveren voor 7 personen. En dat alleen op een zonnige zomerse dag. Het bladgroen zet slechts 70% van het opgenomen CO2 om in zuurstof. Op een kantoor mag je van een paar planten dus weinig verwachten van de zuurstofproductie.

Hetzelfde geldt voor het reguleren van de luchtvochtigheid. Ook dan is de inzet van heel veel groen vereist.

De filtercapaciteit is wel noemenswaardig. Dan gaat het minder om fijnstof, binnenshuis gaat het vooral om gasvormige verontreiniging. Hier komt het wel op de juiste keuze in plantensoorten aan. Niet alle planten filteren schadelijke gassen en er is verschil in gassen die de verschillende soorten kunnen neutraliseren. Ook de NASA heeft hier onderzoek naar gedaan en die gegevens kun je o.a. lezen op de website van www.healthlab.nl. Een paar voorbeelden:

• Varens en gerbera's
  Zijn goed in het filteren van formaldehyde, afkomstig van bouwmaterialen (o.a. isolatie), papier een meubels (plaatmateriaal). Ook xyleen (vooral van uitlaatgassen) wordt door deze planten opgenomen. Belangrijk als je kantoor langs een drukke weg ligt.
• Klimop en dracena's
  Filteren trichloorethyleen, formaldehyde, benzeen en xyleen.
• Chrysanten
  Filteren trichloorethyleen, formaldehyde, benzeen, ammonia en xyleen.
• Leliegras (Liriope spicata) en anthurium
  Filteren trichloorethyleen, formaldehyde en ammonia.

De aanwezigheid van planten heeft een aantoonbaar effect op welzijn en gezondheid van kantoormedewerkers. Een Noors ziekenhuis nam de moeite dit effect te meten en de conclusie was, dat door toevoeging van groen op de werkplek, het ziekteverzuim daalde van 15% naar 5%. Fysieke klachten namen af, bijvoorbeeld:

- Hoofdpijn, -45%

- Branderige ogen, -15%

- Vermoeidheid, - 32%

- Hoesten, -38%

- Droge mond en keel, -31%

Tegelijk met het zich prettiger voelen, leidt groen op de werkplek tot gemiddeld 15% hogere arbeidsproductiviteit.
Daar zouden werkgevers meer werk van moeten maken.

Deze blog is een voortzetting van het boek Duurzaam groen en welzijn
Abonneer je op de nieuwsbrief: http://eepurl.com/bRSGNP
Deel dit bericht met je netwerk via onderstaande buttons.

Hoe verhogen bomen het woongenot?

Bij gemeenten worden bomen doorgaans gelijkgesteld met straatmeubilair, fonteinen, standbeelden en bestrating.

Men ziet bomen gewoon als decoratie van het straatbeeld. Dit is een grote misvatting en gaat voorbij aan de bijzondere eigenschappen van bomen op het gebied van welzijn en woongenot. In een serie artikelen op deze blog (#groenenwelzijn) laten we zien op welke gebieden bomen in de steden meer betekenen dan enkel decoratie.
Denk hierbij aan:

• Verbeteren van de luchtkwaliteit door fijnstof en gasvormige verontreiniging te filteren. Bomen vangen CO2 af en geven zuurstof terug.
• Bomen creëren een aangenaam microklimaat om zich heen, zodat inwoners op warme zomerdagen minder hittestress ervaren.
• Bomen dragen bij aan het verminderen van geluidshinder.
• Doordat bomen luchtstromen afremmen vermindert de hinder door wind en turbulentie. Dit draagt tegelijk bij aan het instandhouden van het microklimaat.
• Bewoners voelen zich verbonden met bomen, ze identificeren, vaak onbewust, bomen met de plek waar men woont. Dit draagt bij aan het 'zich thuis voelen'. 
• Wateroverlast wordt tegengegaan doordat bomen veel water gebruiken en in de kroon vasthouden. Ze dragen ook bij aan het beheersen van het grondwater.
• Rondom bomen leven veel planten, schimmels en dieren, wat bijdraagt aan de biodiversiteit.
• Vastgoed in de buurt van bomen heeft gemiddeld 15% meer waarde en panden met veel groen zijn sneller verkocht.
• In een omgeving met veel groen gaan mensen socialer met elkaar om. Groen stimuleert ook tot meer activiteit in de buitenlucht.
• Bomen kunnen verkeerstechnisch worden ingezet en verhogen daarmee de verkeersveiligheid.
• Alleen al de kleur groen zorgt ervoor dat mensen zich meer op hun gemak voelen.

Singapore

In een stad als Singapore, waar de tropische zon voor een onhoudbaar klimaat zorgde, heeft de overheid ingezien wat groen kan bijdragen aan welzijn en gezondheid. Vergroening is hier tot in het extreme doorgevoerd. Het lijkt alsof men het regenwoud naar de stad heeft gehaald. Het effect is er dan ook naar, het klimaat is nu aangenaam en het is goed toeven in die stad.
Bekijk dit filmpje.

Met veel bomen in de straten, tropische parken en het beplanten van balkons, terrassen en daken houdt men nu het klimaat in de stad op een aangenaam niveau. Singapore is een toonbeeld voor duurzaam groen in een grootstedelijke omgeving.

Vastgoed

Dat mensen veel om groen geven is overduidelijk als het om vastgoed gaat. Huizen in een groene buurt zijn gewild en gemiddeld duurder dan een vergelijkbaar pand zonder groen. Vooral de aanwezigheid van bomen speelt hierbij een grote rol. Zulke huizen zijn dan ook sneller verkocht en men is bereid er meer voor te betalen. Gemiddeld 15% en vaak veel hoger. 

Het heeft echter niet zoveel zin om snel een paar jonge bomen langs de straten van een nieuwbouwwijk te zetten. Het groene effect speelt vooral bij de aanwezigheid van oudere, monumentale bomen. Ook dit is een reden om zulke grote bomen te koesteren.

Om een wijk aantrekkelijk te maken is het dan ook niet aan de orde om (straat)bomen al na 30 of 40 jaar te vervangen. Dit bij gemeente zo populaire 'verjongen' van het groen werkt juist averechts. Het is vanuit het standpunt van de gemeente wel te begrijpen. Groen is decoratie, net zoals een standbeeld of een bankje in het park. En straatbomen groeien vaak in ongunstige omstandigheden, zodat ze na zo'n 40 jaar meer gaan kosten aan onderhoud. 

Toch is dit niet nodig. Als bij het planten rekening wordt gehouden met deze omstandigheden blijft een boom langer gezond. 

Kies de juiste soort. Moeten de bomen wind reduceren of verontreiniging filteren? Moeten ze het straatbeeld verfraaien of voor verkoeling zorgen? Sociaal trefpunt voor bewoners of speelruimte voor kinderen?

Geef de boom ruimte, met een voldoende grote boomspiegel en zorg voor een voedselrijke en luchtige bodem. Anders gesteld, voorkom verdichting van de bodem door b.v. zwaar verkeer. 

Zorg ervoor dat hoog groen (de bomen) in goede verhouding staat tot laag groen (gazon, borders en struiken). Zo ontstaat een aangenaam microklimaat, dat zelfs invloed heeft op een even grote omgeving met weinig of geen groen. Zulke groen plekken moeten niet te klein zijn, minimaal één hectare.

Op die manier kunnen bomen het lang uithouden en tot in lengte van dagen zorgen voor een aangename woonomgeving.

Deze blog is een voortzetting van het boek Duurzaam groen en welzijn
Deel dit bericht met je netwerk via onderstaande buttons.