vrijdag 27 oktober 2023

Waarom zijn bevers beter dan waterschappen?

 Recent hebben Amerikaanse wetenschappers, met hulp van NASA vastgesteld dat bevers met hun waterwerken heel goede oplossingen leveren die helpen de klimaatverandering te beheersen. Dat effect is zo groot (in de VS) dat het resultaat op satellietbeelden goed te zien is. Dit gaf ARK Rewildering Nederland aanleiding tot de conclusie dat "bevers waardevolle waterschappers zijn". 

Foto Pixabay
Om klimaatverandering tegen te gaan is het belangrijk om natuurbranden tegen te gaan en overtollig CO2 langdurig op te slaan. Verder is watermanagement belangrijk om neerslag te bufferen en te zorgen dat het grondwater op niveau blijft. Natuurlijk praten we in de VS over een veel grotere schaal dan in Nederland, maar wat de bevers hieraan kunnen bijdragen is in grote lijnen hetzelfde.

Ook in Nederland werkt het prima als bevers aan het werk zijn. Bevers knagen langs de oevers wel bomen weg, maar zorgen ervoor dat veel andere bomen beter van water voorzien worden. Het doel van beverdammen is ook om een waterbuffer aan te leggen, zodat de burgtingang veilig onder water ligt. En dat onder alle omstandigheden en alle jaargetijden. Zo ontstaan moerasbossen en natte dalen die grote hoeveelheden water vasthouden. Watervlakten en verdamping via plantengroen zorgen voor verkoeling. Bevers zijn op dat gebied behoorlijk pienter. Zij vervullen een sleutelrol in de natuur.

Laat het aan de natuur over

En ja, om deze redenen werd de bever in ons lang geherintroduceerd. Maar nu komt het ons niet zo goed uit waar zij deze waterbuffers creeƫren. En ze vellen bomen op plaatsen die wij graag hadden behouden. Begrijpelijk als je als mensen niet verder kijkt dan een generatie in een mensenleven. Of tot de volgende verkiezingen. Maar dat is niet de tijdschaal waarop de natuur werkt.

En dus is in menig Provinciehuis de conclusie, dat er teveel bevers zijn. Vangen en verplaatsen dan? Waarheen? Overal in Europa kampen ze met hetzelfde probleem. Alsjeblief niet nog meer bevers! Afschieten dan? Tja,..beschermde diersoort. Maar er is wel een escape, voor 'probleemdieren' mag de overheid (bij ons de provincie) een afschotvergunning verlenen. Dom beleid, zoals nu ook uit dat Amerikaanse onderzoek blijkt.  En waar ARK rewildering ook achter staat.
Als we de natuur de ruimte, en de tijd, geven komt het klimaat vanzelf weer in balans. Als mensen zich ermee bemoeien blijft het aanmodderen in een negatieve spiraal. 

En nog iets. Als er echt een overschot aan bevers zou zijn, kunnen wolven daar wel iets aan doen. Die lusten wel een bevertje en zijn er ook nog eens goed in om ze te vangen. Laat het aan de natuur over, die heeft al miljoenen jaren ervaring. Daar kan zelfs de slimste mens niet tegenop.

Deze blog is een voortzetting van het boek Duurzaam groen en welzijn - Gratis voor donateurs van Stichting Groen Weert. (www.groenweert.nl).
Deel dit bericht met je netwerk via onderstaande buttons.

woensdag 11 oktober 2023

Waarom zouden we acuut alle eiken moeten vellen?

 Wetenschappers schrokken van het antwoord op hun eigen onderzoek. Om te voorkomen dat de klimaatverandering nog sneller gaat. Overigens betrof het onderzoek niet alleen eiken maar ook populieren. Wat is er aan de hand?

Eik in bloei.

Als het warmer wordt gaan eiken en populieren meer isopreen uitstoten. Voor deze bomen is dat een soort afweermiddel om te overleven in extreme omstandigheden. Maar voor het milieu staat dat bijna gelijk aan de uitwerking van methaan. Daardoor werkt dit verschijnsel dus eerder tegen de overlevingsdrang van de bomen.

Kort door de bocht

Door testen en meten hebben de wetenschappers vastgesteld op welk punt het effect van CO2 opname door de isopreen uitstoot overtroffen wordt. En dat is bij ongeveer 35oC. 
Isopreen bindt aan stofstofoxides en verslechtert zo de luchtkwaliteit.

Maar de conclusie "dan moeten alle eiken en populieren gekapt worden" is wel erg kort door de bocht. Toch moeten we zorgen dat de luchtkwaliteit verbetert, en snel. Het advies van de onderzoekers is dan ook tweeledig. Plant voorlopig geen nieuwe eiken en populieren en ga het probleem bij de bron aanpakken. Dus zorg dat de CO2 uitstoot drastisch vermindert.

Deze blog is een voortzetting van het boek Duurzaam groen en welzijn - Gratis voor donateurs van Stichting Groen Weert. (www.groenweert.nl).
Deel dit bericht met je netwerk via onderstaande buttons.

dinsdag 3 oktober 2023

Wat hebben planten met wolkenvorming te maken?

 We hebben allemaal op school geleerd hoe de waterkringloop eruitziet.  Op zee verdampt het water, de waterdamp wordt door de wind naar het land geblazen waar het hoog in de lucht condenseert en als regen de rivieren voedt, die het water weer terug brengt naar zee. Heel duidelijk. Maar wel wat kort door de bocht. Zo zorgen planten, vooral de bossen, ook voor verdamping die de wolken verder het land in brengt. Maar om het te laten regenen is nog iets extra's nodig.

Graphic: Pixabay

Wolken ontstaan dus boven grote watervlakten zoals de zee en meren. Daarnaast zorgen ook planten voor extra waterdamp in de atmosfeer.  Wolken bestaan uit heel kleine waterdruppels en dat is een belangrijk wapen tegen opwarming door zonlicht. Zonlicht weerkaatst namelijk op de witte wolken.

Nu vormen zich deze druppels, die bevriezen tot sneeuwvlokken, zich op twee verschillende manieren. In heldere, schone lucht ontstaan grotere waterdruppels en die hebben als eigenschap het zonlicht minder goed te weerkaatsen. Om de heel kleine druppels te krijgen zijn fijne condensatiekernen nodig. De meeste condensatiekernen die nu voor wolken zorgen bestaan uit vervuiling door de mensen. Fijnstof dat door verticale luchtstromen tot grote hoogte opstijgt. Maar die vervuiling willen we juist tegengaan. Zouden de wolken in de toekomst dan minder effectief zijn?

Sesquiterpenen

De vraag of we met minder fijnstofvervuiling minder verkoelende wolken zullen hebben, hield ook wetenschappers van het deeltjesonderzoekinstituut CERN bezig. In een speciale kamer testten zij het effect van diverse stoffen, die in de atmosfeer voorkomen. Daaronder ook verschillende plantenstofjes.

Condensatiekernen

Uit dat onderzoek kwam naar voren dat sesquiterpenen de beste condensatiekernen zijn. Deze plantenstoffen zijn bijzonder effectief. Door de concentratie met 2% te verhogen, verdubbelde de snelheid van condensatie. Sesquiterpenen zijn moleculen die uit 15 koolstofatomen bestaan. Dat ruimt lekker op.

Als we erin slagen de uitstoot van fijnstof significant te verminderen, dan zouden de plantenstofjes, met voorop de sesquiterpenen, die rol moeten overnemen. Er zullen meer van die stofjes in de lucht moeten zitten. De effectiefste producenten van sesquiterpenen zijn de planten met het grootste groenvolume en dat zijn dus bomen.
Om meer condensatiekernen van sesquiterpenen te krijgen zijn er dus meer bomen nodig. En we schreven het al vaker in deze BLOG: Zorg voor meer bomen.
Let wel, door nu meer bomen te planten kunnen we pas over 80 - 100 jaar optimaal van dit effect profiteren. Het is dus vooral belangrijk om oude bomen te handhaven en te zorgen dat ze lang gezond blijven en nog veel ouder kunnen worden. Hoe meer groen in hun kronen, hoe meer condensatiekernen voor verkoelende wolken kunnen zorgen. En dat draagt bij aan het beheersen van de klimaatverandering.
Wees lief voor bomen!

Deze blog is een voortzetting van het boek Duurzaam groen en welzijn - Gratis voor donateurs van Stichting Groen Weert. (www.groenweert.nl).
Deel dit bericht met je netwerk via onderstaande buttons.