Kun je zelf iets tegen klimaatverandering doen?

Door klimaatverandering gaan we een tijd vol rampspoed tegemoet. Dit klinkt nogal pessimistisch, maar we moeten ook reëel zijn. Door opwarming zullen we vaker met hittestress te maken krijgen, meer kans op overstromingen door hevige regenval, smeltende gletsjers en smeltend poolijs. Dit leidt tot extreme droogte op één deel van de wereld en overstromingen in een ander deel. Nu al worden er oorlogen gevoerd om de gevolgen van deze veranderingen, met name door water- en voedseltekort.
Wat kun jij doen om de klimaatverandering af te remmen?
Onder het motto, verander de wereld, begin bij jezelf, hier in drie delen een aantal tips om zelf in actie te komen.

Foto Pixabay. opwarming bedreigt ons landschap.

Niet alle tips die hier volgen zijn voor ieder uitvoerbaar. Toch wil ik je aansporen iets tegen de klimaatopwarming te doen. Als we allemaal doorgaan zoals we dat al decennia lang doen, dan zullen we de gevolgen daarvan voelen. We laten bovendien aan de komende generaties een wereld na, die hun nog eeuwen vijandig gezind zal zijn.

Stop het gebruik van fossiele brandstoffen
Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Het verminderen van het gebruik van fossiele brandstoffen is wel al in gang gezet. Ook het gebruik van deze stoffen als grondstof voor talrijke producten wordt geleidelijk minder. Het besluit om Nederland binnen enkele decennia gasvrij te maken is bemoedigend. Met het toenemen van de welvaart neemt echter het energiegebruik nog steeds toe. Dat moet dan met elektrische energie worden ingevuld. Windenergie? Zonne-energie? Of wellicht iets anders, zoals MSR/Thorium reactors als tussenoplossing? Nieuwe ontwikkelingen op het gebied van fotovoltaïsche technieken, bijvoorbeeld met stroomopwekkend glas, geeft goede hoop, dat we niet alle kaarten op windenergie moeten zetten. Iedere manier om energie op te wekken heeft nadelige bijwerkingen. We zullen daarom moeten diversificeren en 'smart grids' inzetten om de beschikbare energie effectief te verdelen.
Kunststoffen van fossiele grondstoffen worden vervangen door zogenaamde bio based oplossingen. Dit is tevens een manier om van een deel van ons afval af te komen.
Voedselproductie zal meer op de eigen regio gericht moeten worden. Productie en vervoer van landbouwgewassen vanuit verre landen kost heel veel energie. Voor een groot deel gaat dat per vliegtuig, en het vliegverkeer zal het langste van alle vervoersmethoden aan olie gebonden blijven. Het is ook niet eerlijk om in een warm land met veel armoede ons voedsel te produceren. Het moet zo goedkoop mogelijk, want de consument in de rijke landen let op de kleintjes, en voor de inheemse bevolking blijft vrijwel niets over. Ja, dollars waarmee ze op de wereldmarkt (duur) voedsel kunnen kopen. Zo zal Afrika nooit de graanschuur van de wereld worden, want de Afrikaanse bodem produceert net genoeg voor de eigen bevolking. En willen wij hun dat brood uit de mond stoten? Natuurlijk niet(?).

Zorg voor een goede infrastructuur
In Nederland en België worden energie neutrale gebouwen ontwikkeld. Al menige nieuwbouwwijk wordt zonder gasaansluiting opgeleverd. Warmte komt van bronnen, die daar een overschot van hebben. Door de gebouwen goed te isoleren is ook minder warmtetoevoer nodig. Koken op inductieplaten kost minder stroom. Slim geplaatste ramen zorgen ervoor dat we minder snel de verlichting aanzetten. Gloeilampen worden vervangen door LED-verlichting. Straatverlichting gebeurt met LED-systemen en steeds vaker worden die met bewegingsmelders aangestuurd. Zo kan de basisverlichting minimaal zijn en wordt feller licht ingeschakeld als daar behoefte aan is. Zo is het 's nacht donker en veilig door verlichting 'on demand'.
Goede wegen zorgen ervoor dat er met constante snelheid gereden kan worden. Dat kost minder energie dan slalommen om obstakels en aanschuiven in de file. Door toenemende welvaart lopen de wegen weer vol en staat we toch regelmatig stil of rijden stapvoets. Moeten we dan wegen bijbouwen en bestaande wegen verbreden? Ja en nee. Er bestaat geen 'beste antwoord' op deze vraag. Stilstand moet vermeden worden. Maar meer asfalt is niet altijd de beste oplossing. Die loopt ook weer binnen no time vol. Er moeten alternatieven komen, zodat er meer met collectief vervoer getransporteerd wordt. Een uitdaging voor het openbaar vervoer. Maar jij en ik kunnen al vast wat vaker de trein nemen.
Klimaatverandering zal ook als gevolg hebben, dat méér mensen in de stad willen wonen. Hiermee wordt het noodzakelijk om meer te bouwen. Maar bouwkundigen zullen naar andere oplossingen moeten kijken, dan de traditionele manier van bouwen. Cement is één van de grootste veroorzakers van CO2 vervuiling. En beton en asfalt in de steden zijn de belangrijkste oorzaken van hittestress in de zomer. Hoe langer een bouwproject duurt, hoe langer er voor het bouwen energie wordt gebruikt. Bouwen moet dus ook sneller en efficiënter.

Minder verbruiken
De simpelste manier om de productie van broeikasgassen te verminderen is minder kopen. Of, misschien een beetje vreemd advies, koop juist bulk of grootverpakkingen. Dat is niet alleen goedkoper, je vermindert ook het gebruik van verpakkingsmaterialen. Juist die verpakkingsmaterialen zijn een grote bron van milieuvervuiling. Bedenk ook, dat kartonnen verpakking minder milieuvriendelijk is dan je denkt.
Nu is het niet allemaal zwart-wit. Want er zijn producten die door individuele verpakking langer vers blijven, waardoor minder voedsel verspild wordt. Denk bijvoorbeeld aan komkommers. Het zou alleen geweldig zijn als hiervoor binnen afzienbare tijd bio based plastics worden gebruikt, die het milieu niet of minder belasten. Het beperken van verspilling is óók winst voor het milieu.
Koop vooral lokale producten van het seizoen. Waarom aardbeien met kerstmis?
Sta je op het punt een nieuwe auto te kopen? Overweeg dan een elektrische of op z'n minst een hybride. Beperk het gebruik van benzine of diesel. Nou zul je denken, ja hallo, elektrische auto's moeten met elektrische energie opgeladen worden en die stroom komt nog te vaak van fossiele brandstoffen. Zeker, dat is waar. Maar bedenk ook, dat het overheidsbeleid op schone stroomproductie gericht is. In de toekomst is die stroom beslist groener dan nu het geval is. En, niet onbelangrijk, het rendement van een elektromotor is ongeveer 30%, die van benzine slechts 11%.

Beperk het forensenverkeer
Ga dichter bij je werk wonen. Er zijn mensen die zich dagelijks kwellen door eindeloos in de file te staan, gewoon omdat ze kilometers ver van hun werk wonen. Ook de overvolle treinen in de spits zijn mede het gevolg van die forensen. Als je dichter bij je werk woont, kun je met de fiets of zelfs te voet naar je werk. Of je pakt het openbaar vervoer (de bus) over een korte afstand. Als dat echt niet kan, is het te overwegen om vaker thuis te werken. Of buiten de spitstijd reizen. De files veroorzaken niet alleen schade aan het milieu, maar kosten de maatschappij regelrecht geld. Met stilstaan is geen geld te verdienen. Bovendien is het een dagelijkse aanslag op ons humeur.
Als we minder makkelijk woon-werkverkeer over grote afstanden voor lief nemen is dat een stimulans voor de industrie om de productie meer over het land te spreiden. Dat is dan ook goed voor de achtergestelde regio's, waar werkloosheid nu nog een structureel probleem is.

Volgende week nog meer tips om klimaatverandering tegen te gaan.

Deze blog is een voortzetting van het boek Duurzaam groen en welzijn
Abonneer je op de nieuwsbrief: http://eepurl.com/bRSGNP
Deel dit bericht met je netwerk via onderstaande buttons.