In je gemeente meer groen, of beter groen?

 

Bomenpaspoort bij een monumentale
beuk in Weert

In veel Nederlandse steden wordt best wel aandacht besteed aan de openbare groenvoorziening. Daarbij zijn vooral bomen heel belangrijk. Toch zien ecologen en klimaatdeskundigen dat die groenvoorziening niet altijd het gewenste effect heeft. Niet voor het milieu, niet voor biodiversiteit, niet voor welzijn en gezondheid van de inwoners. 
Wat schort er dan aan?

Voor een optimaal effect van bomen in steden is de 3+30+300 regel geïntroduceerd.
Dit betekent dat je vanuit je woning, werkplek (of school) toegang moet hebben tot groen:
- Vanuit je verblijfplek moet je minimaal 3 bomen kunnen zien, vooral het groen, dus de boomkroon.
- De leefomgeving moet voor zeker 30% bedekt zijn met groen in diverse lagen, van gras tot bomen.
- Vanaf je woon- of werkplek moet je binnen 300 meter een goed dekkende groenvoorziening kunnen bereiken. Denk aan een park of een laan met brede groenstrook, bijvoorbeeld een border met gras, kruiden, struiken en bomen.
De ecosysteemdiensten van bomen laat zich met speciale modellen uitrekenen. Dit wordt bijvoorbeeld weergegeven met het bomenpaspoort op de foto.

Zorg voor diversiteit in zowel horizontale als verticale richting

Die variatie is erg belangrijk. Niet alleen voor de biodiversiteit: diverse planten trekken ieder diverse soorten insecten aan, en die op hun beurt is weer aantrekkelijk voor vogels en (kleine) zoogdieren. En hoe leuk is het als je in het najaar een verscheidenheid aan paddenstoelen in je straat kunt vinden.
Daarnaast is die verscheidenheid van groen belangrijk voor het groen zelf. Juist door die diversiteit blijft het groen langer gezond. Ziekten en plagen krijgen minder kans. In een monocultuur kan een plaag in één keer een massa planten beschadigen of zelfs doden. In een biodiverse cultuur worden plagen vaak beperkt tot één of enkele exemplaren. Bovendien speelt de grote verscheidenheid aan insecten en m.n. vogels een belangrijke rol bij het bestrijden van plagen.

Ook wordt vaak voor een verkeerde boomsoort gekozen voor de plek waar die geplant wordt. Zo'n boom ontwikkelt zich slecht, wordt ten koste gaat van vitaliteit, zodat zo'n boom geen toekomst heeft. Maak nooit de fout om de groei van bomen te spiegelen aan die van mensen. Bomen groeien langzaam, maar kunnen dan ook heel oud worden. De meeste boomsoorten worden na 80 jaar volwassen.

Voor groenbeheerders is het belangrijk om aandacht te besteden aan de verticale en de horizontale diversiteit. Vaak wordt de bodem niet of te weinig bij de planning betrokken. Maar juist de bodemgesteldheid en wortelgroei hebben grote invloed op alles wat er boven de grond gebeurt. Wortels hebben ruimte nodig en zij sluiten aan op netwerken van wortels (van andere planten) en bodemschimmels. Die netwerken zijn enorm belangrijk voor een gezonde ontwikkeling boven de grond. 

Burgerinitiatief 
Als burger heb je zeker invloed op een gezonde en duurzame ontwikkeling van stedelijk groen. Ook als je gemeentebestuur op papier het juiste nastreeft kan het zijn dat er in jouw straat of jouw wijk het één en ander fout gaat met het openbaar groen. Handhaving is dan het sleutelwoord. Spreek je gemeente erop aan, dat ze doen wat ze beloven en erop toezien dat het ook volgens de richtlijnen uitgevoerd wordt.

Je bent als burger niet machteloos tegenover (lokale) overheden. Je kunt altijd als belanghebbende een zaak aanhangig maken bij het gemeentebestuur. Je kunt natuurlijk ook een burgerinitiatief starten en via dat platform langdurig een vinger aan de pols houden, voor wat betreft natuur en milieu. In Weert hebben we bijvoorbeeld de Stichting Groen Weert (SGW). We werken inmiddels samen met andere organisaties en ook is de samenwerking met de gemeente goed.

Deze blog is een voortzetting van het boek Duurzaam groen en welzijn - Gratis voor donateurs van Stichting Groen Weert. (www.groenweert.nl).
Deel dit bericht met je netwerk via onderstaande buttons.

Meer lezen: Nature Today

Probiotica voor de plantenwereld

Foto: Pixabay

 Gebruik jij ook probiotica? Voor onze darmen zijn ze heel belangrijk. Dus moet je zorgen dat die bacteriën in je darmen op sterkte blijven en regelmatig gevoed worden door (fermenteerbare) voedingsvezels te eten.
Maar die bacteriën (en schimmels) zijn niet alleen belangrijk voor het mircobioom van dieren (en dus mensen). Ook planten danken hun gezondheid en voortbestaan aan deze microwereld, we noemen het fytobioom.

Onderzoekers van de universiteit van Lausanne laten ons kennismaken met de ondergrondse wisselwerking tussen wortels en de microwereld, aantrekkingskracht, strijd en verraad. Het is een dynamische wereld die de gezondheid van natuurgebieden en de landbouw bepalen. Het laat ook zien welke factoren deze dynamiek onder druk zetten, zoals overbemesting en stikstofverbindingen, chemische bestrijdingsmiddelen en het klimaat (langdurige droogte en/of wateroverlast). Een gezonde samenwerking tussen de wortels en het microbioom onder onze voeten is essentieel voor een gezonde flora. En voor de toekomst van de landbouw.

In deze wisselwerking spelen ook insecten een belangrijke rol. Zoals we allemaal weten is met name de biodiversiteit en de biomassa van de insectenwereld ernstig bedreigd. Dit alles verstoort het evenwicht in het fytobioom en daarmee de gezonde groei van planten.

Net als in onze darmen kunnen daardoor 'slechte bacteriën en schimmels" de overhand krijgen wat het organisme bevattelijk maakt voor ziekten. Er zijn heel wat parasiterende schimmels die klaar liggen om de macht over te nemen, zodra de plant verzwakt. Denk bij bomen bijvoorbeeld aan reuzenzwam en honingzwam. Bij gezond evenwicht krijgen deze schimmels geen kans, maar slaan toe zodra de plant enige vorm van zwakte toont. Met een gezond fytobioom kan een boom een periode van droogte best overleven. Een verstoord microleven is dan bedreigend en vaak ook meteen het doodvonnis.

Planten redden zich vaak door glutamine te lekken waarmee (goede) bacteriën en schimmels zich voeden. Daarmee mobiliseert de plant een leger dat bedreigingen in toom houdt. Maar soms, als het evenwicht verstoord is, pakt deze strategie verkeerd uit en ontwikkelen zich juist slechte microben, die het voortbestaan van de plant bedreigen. Door minder kunstmest en pesticiden te gebruiken kunnen boeren deze mismatch voorkomen. Hieruit blijkt dat de werkwijze van traditionele landbouw het eigen voortbestaan ondermijnt. Om de sector en de voedselzekerheid te waarborgen is het dus belangrijk om over te schakelen op meer biologische landbouwsystemen. 

Deze blog is een voortzetting van het boek Duurzaam groen en welzijn - Gratis voor donateurs van Stichting Groen Weert. (www.groenweert.nl).
Deel dit bericht met je netwerk via onderstaande buttons.